Gịnị bụ "Ohere ndidi"?
Window nke ndidi bụ okwu na echiche chepụtara site n'aka onye ọkachamara n'ịgwọ isi mgbaka Daniel J. Siegel, MD - prọfesọ na-ahụ maka ahụike uche na UCLA School of Medicine na onye isi nchịkwa nke Mindight Institute - nke na-akọwa "mpaghara" mmetụta mmetụta kachasị mma na anyị nwere ike ịdị adị. n'ime, ịrụ ọrụ nke ọma na ime nke ọma na ndụ kwa ụbọchị.
N'akụkụ abụọ nke "mpaghara kacha mma," enwere mpaghara abụọ ọzọ: mpaghara hyperarousal na mpaghara hypoarousal.
Ihe e ji mara mpio nke ndidi, ebe dị ụtọ, site n'echiche nke ala, mgbanwe, imeghe, ọchịchọ ịmata ihe, ọnụnọ, ikike ịchịkwa onwe ya n'ụzọ mmetụta uche, na ikike nke ịnagide nrụgide ndụ.
Ọ bụrụ na kpuchiri enyo nke ndidi a, ọ bụrụ na ị na-enwe nrụgide dị n'ime ma ọ bụ nke mpụga nke na-eme ka ị gafere na n'èzí mpio ndidi gị, ị nwere ike ịnọ na oke iwe ma ọ bụ enweghị isi.
Hyperarousal bụ ọnọdụ mmetụta uche nke ike dị elu, iwe, ụjọ, mgbakasị ahụ, nchekasị, nchekwube, oke iwe, ọgba aghara, ọgụ ma ọ bụ mmuo ụgbọ elu, na nzaghachi dị egwu (ịkpọ aha ole na ole àgwà).
Hypoarousal bụ, n'ụzọ dị iche, ọnọdụ mmetụta uche nke e ji mmechi, nkwụsịtụ, ịda mbà n'obi, nkwụsị, ihere, mmetụta dị larịị, na nkwụsị (ịkpọ aha ole na ole àgwà).
Kedu ihe kpatara windo ndidi ji dị mkpa?
N'ikwu ya n'ụzọ dị mfe, dị n'ime Window nke ndidi bụ ihe na-enye anyị ohere ịgagharị na-arụ ọrụ na mmekọrịta n'ime ụwa.
Mgbe anyị nọ na mpio ntachi obi anyị, anyị na-enwe ike ịnweta cortex prefrontal anyị na nka anyị na-arụ ọrụ (dịka ọmụmaatụ: ịhazi, nhazi, na idobe ọrụ dị mgbagwoju anya; ibido na ilekwasị anya na omume na ọrụ ruo mgbe emechara; ịhazi mmetụta na ime uche. njide onwe onye, ime ezigbo njikwa oge, wdg).
Inwe nweta ọrụ cortex prefrontal anyị na onye isi na-akwado anyị ịrụ ọrụ, nwee mmekọrịta, na dozie nsogbu nke ọma ka anyị na-agafe n'ụwa, n'agbanyeghị na anyị na-ezute ihe ndọghachi azụ, ndakpọ olileanya, na ihe ịma aka n'ụzọ.
Mgbe anyị nọ na mpụga windo nke ndidi, anyị na-atụfu ohere ịnweta cortex prefrontal anyị na nka ọrụ onye isi ma nwee ike ịdaba na ụjọ, mee ihe n'echeghị echiche, ma ọ bụ ghara ime ihe ọ bụla.
Anyị nwere ike ịdị na-enwe mmasị n'omume imetọ onwe anyị, na-amasi ụkpụrụ na nhọrọ ndị na-emebi ma mebie mmekọrịta anyị na onwe anyị, ndị ọzọ, na ụwa.
N'ụzọ doro anya, mgbe ahụ, ịnọ n'ime mpio nke ndidi dị mma iji nyere anyị aka ka anyị bie ndụ kachasị arụ ọrụ na ahụike enwere ike.
Mana ọ ga-ewepụ m ma ọ bụrụ na ekwughị m na anyị niile, n'afọ ọ bụla, site n'oge a mụrụ anyị ruo oge anyị nwụrụ, na-ekpuchi windo nke ndidi anyị wee hụ onwe anyị na ụkpụrụ mmetụta mmetụta na-adịghị mma. mpaghara mgbe ụfọdụ.
Nke ahụ bụ ihe nkịtị na nke okike.
Ya mere, ebumnobi ebe a abụghị na ọ dịghị mgbe anyị ga-ekpuchiri windo nke ndidi anyị; N'onwe m na ọkachamara, echere m na nke ahụ abụghị eziokwu.
Kama, ebumnobi anyị bụ ịbawanye Window Ntachie anyị wee tolite ikike anyị “ịlaghachi azụ wee nwee ume,” ịlaghachi na mpio ndidi ngwa ngwa na nke ọma mgbe anyị chọtara onwe anyị na mpụga ya.
Olee otú anyị ga-esi na-amụba Window nke ndidi?
Nke mbụ, achọrọ m ikweta na windo ndidi bụ nke onwe.
Onye ọ bụla n'ime anyị nwere windo pụrụ iche na nke dị iche iche nke dabere n'ọtụtụ dịgasị iche iche nke biopsychosocial: akụkọ ihe mere eme nke onwe anyị na ma anyị sitere na akụkọ ihe mere eme nke nhụjuanya nwata, ọnọdụ anyị, nkwado mmekọrịta anyị, physiology anyị, wdg.
Window nke ndidi bụ, n'ọtụtụ ụzọ, dị ka snowflake ilu: ọ dịghị mmadụ abụọ ga-adị otu.
Nke m nwere ike ọ gaghị adị ka nke gị, wdg.
N'ihi nke a, achọrọ m ịsọpụrụ ma kweta na ndị na-abịa site na akụkọ ihe mere eme nke mmerụ mmekọrịta nwere ike chọpụta na ha nwere obere windo nke ndidi karịa ndị ọgbọ ha bụ ndị sitere na ndị na-abụghị trauma.
Ndị n'ime anyị nwere akụkọ ihe mere eme nke mmetọ nwata nwekwara ike chọpụta na anyị na-emekarị na ngwa ngwa na-akpalite ma na-achụpụ anyị na mpaghara nke usoro mmetụta mmetụta kachasị mma n'ime hyper- ma ọ bụ hypo-arousal.
Nke a bụ ihe nkịtị na eke, nyere ihe anyị nwetara.
Na onye ọ bụla nọ na mbara ala, ma ọ bụ na ha si na akụkọ ihe mere eme nke mmerụ mmekọrịta, ga-achọ ịrụ ọrụ ma gbalịsie ike ịnọ n'ime Window nke ndidi na ọ ga-adị mkpa ka ha na-emeghachi ike mgbe ha chọtara onwe ha n'èzí ya.
Ọ nwere ike ịpụta na ndị nwere akụkọ ihe mere eme nke mmerụ ahụ nwere ike ịrụsi ọrụ ike, ogologo oge na ụma karịa na nke a.
Ya mere ọzọ, n'ịghọta na Windows nke ndidi anyị pụrụ iche yana na anyị niile aghaghị ịgbalịsi ike ịnọ n'ime ha, olee otu anyị si eme nke a?
Na ahụmịhe nke onwe m na nke ọkachamara, ọrụ a nwere akụkụ abụọ:
Nke mbụ, anyị na-enye onwe anyị ihe ndị bụ isi nke biopsychosocial nke na-enye aka na usoro nhụjuanya dị mma na nke edoziri.
Na abụọ, anyị na-arụ ọrụ ịzụlite na ise na nnukwu ngwá ọrụ mgbe anyị na-ahụ onwe anyị na-abụghị nke anyị Ohere nke ndidi (nke ọzọ, bụ ihe a na-apụghị izere ezere).
Akụkụ nke mbụ nke ọrụ ahụ, na-enye anyị ihe ndị bụ isi biopsychosocial nke na-enye aka na usoro ụjọ ahụ dị mma ma na-achịkwa, nwere ike ịgụnye:
- Nye ahụ anyị nlekọta onwe onye na-akwado: nweta ụra zuru oke, nweta mgbatị ahụ zuru oke, rie nri na-edozi ahụ, zere ihe ndị na-emebi ahụ ike anyị, na gboo mkpa ahụike na-apụta.
- Inye uche anyị ahụmịhe nkwado: Nke a nwere ike ịgụnye oke mkpali zuru oke, itinye uche na ntinye aka zuru oke, ezumike zuru oke, ohere na egwuregwu.
- Inye mmụọ anyị na mkpụrụ obi anyị na ahụmịhe nkwado: nke ịnọ na mmekọrịta jikọtara ọnụ, nke njikọ na ihe ka anyị onwe anyị (nke a nwere ike ịbụ ọnọdụ ime mmụọ mana ọ nwekwara ike ịbụ ọdịdị).
- Ilekọta gburugburu anụ ahụ anyị iji guzobe anyị maka ihe ịga nke ọma: ibi na ịrụ ọrụ na ebe na ụzọ ndị na-ebelata nrụgide kama ịbawanye ha; imebe gburugburu mpụga nke ndụ anyị ka ọ bụrụ ihe na-azụlite (kama ike ọgwụgwụ) dịka o kwere mee.
Akụkụ nke abụọ nke ọrụ ahụ, ịzụlite na ịbịaru na igbe ngwá ọrụ dị ukwuu mgbe anyị chọtara onwe anyị na mpụga windo nke ndidi anyị, bụ ka anyị si eme nkwụghachi azụ na nlọghachi mgbe anyị chọtara onwe anyị na mpaghara nke hyper ma ọ bụ hypo-arousal.
Anyị na-arụ ọrụ a site n'ịmepụta omume, omume, ngwa ọrụ na akụrụngwa na-enyere aka mee ka obi dajụọ, mezie, redirect, na ala anyị.
Ma ọ bụrụ na ị ga-achọ nkwado n'ịbawanye "Ohere nke ndidi," nyochaa akwụkwọ ndekọ ahụike nke PsychologyBlog iji chọta onye na-ahụ maka ọgwụgwọ trauma iji nyere gị aka n'onwe gị.
Trackbacks / Pingbacks